Na alle stormen zal Staphorst in deze regio straks de meeste wind oogsten
7 februari 2022
Arjan Bosch Laatste update: 05-02-22, 12:26
Na alle stormen zal Staphorst in deze regio straks de meeste wind oogsten: ‘Nu gaan de schouders eronder’ | Staphorst | destentor.nl
‘Nu gaan de schouders eronder’
Met de start van de bouw van drie windmolens bereikt Wij Duurzaam Staphorst een nieuwe mijlpaal. De eerste turbine moet er over enkele maanden staan, maar daar ging een traject vol juridisch getouwtrek aan vooraf. Ondanks de protesten is Staphorst met windpark Bovenwind straks regionaal koploper. ,,Nu het zover is gaan de schouders eronder.”
De omgeving van de Haarweg in Staphorst is deze morgen in nevelen gehuld, waardoor ook de nu nog denkbeeldige toppen van drie gloednieuwe windmolens niet te zien zouden zijn. Maar dat is over enkele maanden anders, als de eerste turbine met een tiphoogte van ruim 200 meter moet gaan draaien. De andere volgen in de loop van het jaar, waarmee de molens met de twee laatst gebouwde in Nieuwleusen plotsklaps de hoogste van de provincie Overijssel zijn. ,,Binnen een paar weken worden de masten en de wieken gebracht.’’
Wij Duurzaam Staphorst
En dan gaat het de lucht in, waarbij de discussie over de komst van nog eens drie windmolens in de gemeente Staphorst – bij Rouveen werden vijftien jaar terug de eerste turbines van Overijssel gebouwd – vooral op de grond werd gevoerd.
Voor het eerst zo’n vier jaar geleden bij een ondernemersbijeenkomst, memoreert Jenko Huls, secretaris van dorpscoöperatie Wij Duurzaam Staphorst. ,,De provincie gaf Staphorst eigenlijk de keuze: ‘Of jullie bepalen zelf waar turbines komen, of wij doen het.’ In dat laatste geval hadden we weinig te zeggen gehad.”
In Staphorst zijn ze druk met de bouw van nieuwe windmolens. De fundering ligt, het duurt niet lang voor de mast wordt geleverd. © Wilbert Bijzitter
Op diezelfde avond van de bedrijvenclub werden er knopen doorgehakt, waarbij het niet langer de vraag was of er windmolens bij zouden komen, maar meer hoe en waar precies. ,,Het vraagteken werd ingeruild voor een uitroepteken”, zegt Huls. ,,Met het uitgangspunt om de rendementen die we straks met ons eigen energiebedrijf hopen te halen weer terug laten vloeien in het dorp.” Zo’n driehonderd leden sloten zich bij de coöperatie aan. ,,Ook omdat wij zonder tussenkomst van een projectontwikkelaar het park van drie turbines gaan bouwen.”
Druk opgevoerd
Het zorgde ervoor dat het voornemen van Wij Duurzaam Staphorst – ondernemers stopten vast wat opstartgeld in de pot – het uiteindelijk won van nog drie windmoleninitiatieven die bij de gemeente werden aangedragen. Dat de provincie de druk opvoerde zit ze in Staphorst overigens niet helemaal lekker. Maar met zes windmolens op haar grondgebied, net zoveel als in Dalfsen, maar meer dan in grotere gemeenten als Hardenberg en Ommen – beide vijf – en Steenwijkerland en Zwartewaterland – twee keer nul – is het direct regionaal koploper.
De huidige windmolens in Noord-Overijssel. © Anne Luchies
Dat is dan in vier jaar redelijk rap gelukt, constateert ook Hennie Luten. Zij is eveneens betrokken bij de coöperatie in Staphorst, maar schuift ondertussen met haar communicatiebedrijf en expertise in lokale, duurzame energie-initiatieven bij verschillende gemeenten in de regio aan.
Om soortgelijke projecten, met zoveel mogelijk lokaal eigendom, van de grond te krijgen. ,,Dan wordt niet zelden gevraagd hoe we het hier in Staphorst hebben gedaan.” Want er was flink wat weerstand tegen turbinebouw. ,,Maar nu het zover is gaan de schouders eronder.”
Flinke protesten
Die wrevel was indertijd meer dan behoorlijk, erkent Wij Duurzaam Staphorst. Omwonenden – niet eens zozeer de dichtstbijzijnde buren – protesteerden luidkeels tegen de plannen aan de zuidoostkant van het dorp. Tussen de landerijen, met natuurgebied Zwarte Dennen op een steenworp afstand. Het leverde uiteindelijk een juridische procedure op, waarbij tegen onder meer gevreesde geluidsoverlast werd geprotesteerd. En toen die voorschriften iets werden verschoven en verruimd, zorgde dat voor nieuw gemor.
Daarnaast vonden tegenstanders dat wanneer de turbines er toch moesten komen, ze beter bij de al bestaande windmolens tussen Punthorst en Rouveen gebouwd kunnen worden. Daar zijn ze immers geclusterd en niet uit te sluiten valt, nu Zwartewaterland eveneens op zoek gaat naar geschikte plaatsingsgebieden, dat rondom de A28 en N377 nog meer turbines zullen verrijzen. Tenslotte hebben Dalfsen en Zwolle hun pijlen eveneens opnieuw op die uithoek van hun gemeente gericht, zodat er een woud van windmolens dreigt te ontstaan.
‘Borrelpraat’
Hoe dan ook, zegt Huls, persoonlijk ziet hij liever een paar windmolens verrijzen dan hele velden die hectare aan hectare gevuld zijn met zonnepanelen. Bovendien worden turbines steeds inventiever en kan het maar zo zijn dat verlichting op de masten in de nacht uit kan zoals een recente proef al heeft bewezen. ,,En alleen aan springt als daadwerkelijk een vliegtuig in de buurt komt”, vult Luten aan.
Dat onderliggend netwerk alle opgewekte stroom niet aan zou kunnen doet Huls af als ‘borrelpraat’. ,,Wij Duurzaam Staphorst heeft een netaansluiting en een teruglevercontract. Die is zo gewaarborgd.”
Nee, in Staphorst zijn ze met terugwerkende kracht tevreden dat ze ingestapt zijn en hopen ze met verdeling van opbrengsten, compensatie van grondeigenaren en omwonendenvergoeding verdere tegenwind uit de wieken te houden. Een grote krater waar straks het fundament komt te liggen is geslagen, de aanvoerroute gereed. ,,En we hebben vooralsnog geluk”, zegt Luten. ,,Onder de 5 graden wordt er niet gewerkt, maar het kwik bleef er overdag gelukkig boven.” Wat Huls betreft mag vorst echter wel voor uitstel zorgen. ,,Eerst een Elfstedentocht.”
